15.05.2023

Jak zmienić polski ustrój, aby każdy czuł się u siebie?

Dużym problemem Polski jest to, że po każdych wyborach większość obywateli nie czuje się u siebie. Wynika to z faktu, że jesteśmy bardzo zróżnicowani. Polacy różnią się między sobą wyznawanymi poglądami oraz wartościami. Niektórzy z nas są mocno konserwatywni, a ich podejście jest bardziej konserwatywne niż średnia europejska. Natomiast część z nas jest bardziej progresywna i dążą do stworzenia państwa na wzór krajów zachodniej Europy. Z tego powodu trudno jest nam osiągnąć konsensus w sprawie tego, jak powinno wyglądać nasze państwo - mówi dr Anna Wójcik, prezes Inkubatora Umowy Społecznej oraz współautorka książki pt. ”Umówmy się na Polskę”

Anna Wojciuk zwraca uwagę na fakt, że w porównaniu do wielu innych państw, gdzie występują znaczne zróżnicowania etniczne i religijne, w Polsce nie są one tak bardzo widoczne. To, jej zdaniem, może prowadzić do fałszywego wrażenia, że jesteśmy bardzo homogenicznym społeczeństwem. W praktyce jednak tak nie jest.

– Nasz obecny system polityczny nie jest w stanie poradzić sobie z zróżnicowaniem polskich obywateli. Jest on zaprojektowany w taki sposób, że po kolejnych wyborach zwycięzca bierze wszystko. Choć mamy system proporcjonalny, który teoretycznie miałby zapobiegać takiemu stanowi rzeczy, to w praktyce funkcjonowanie tego systemu, wraz z wprowadzonym progiem wyborczym, powoduje właśnie tę sytuację – mówi.

Według Anny Wojciuk problemem polskiego ustroju jest to, że nie radzi sobie skutecznie z zarządzaniem tą różnorodnością. Co prowadzi do sytuacji, w której stajemy naprzeciwko siebie i brakuje miejsca dla umiarkowanego stanowiska. Podkreśla, że zwycięża się poprzez polaryzację, podkreślanie różnic i antagonizowanie obozów przeciwko sobie.

– Systemy bardziej zdecentralizowane pozwalają ludziom na odczucie większej przynależności do państwa i to nie oznacza końca polityki. Zakończony zostaje spór o wartości i wizję dobrego państwa. W regionach, gdzie obywatele są bardziej progresywni, można wprowadzać bardziej progresywne polityki, podobnie jak w regionach bardziej konserwatywnych można wprowadzać bardziej konserwatywne polityki. Dzięki temu większy odsetek społeczeństwa czuje się w takim kraju jak u siebie – twierdzi.

Dlaczego tak bardzo jesteśmy podzieleni? Dlaczego w Polsce są takie napięcia? Czy polskie społeczeństwo jest bardziej zróżnicowane niż nam się wydaje? Jak może wyglądać alternatywny system, który zniweluje napięcia? Czy Polska może być państwem dla wszystkich? Czy województwa powinny mieć więcej władzy? Jak zmienić polski ustrój, aby był przyjazny dla każdej strony? Całość odcinka na kanale oraz platformach podcastowych.

Dołącz do grona Patronów Układu otwartego w serwisie Patronite.pl.